GAMA SPEKTROSKOPİ LABORATUVARI

Laboratuvarda Yapılan Çalışmalar:
Eğitim:

  • Yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları yapılmaktadır.
  • Yüksek lisans ve doktora öğrencilerine gama spektrometre tekniği öğretilmektedir.
  • Radyasyon dedeksiyonu ve ölçümü deneyleri yapılmaktadır.
  • 235Uranyum zenginlik derecesi ölçme deneyleri yapılmaktadır.

Araştırma:

  • Nötron Aktivasyon Analizi deneyleri yapılmaktadır.
  • Bu laboratuvar, nükleer analiz ve araştırma laboratuvarı olarak hizmet vermektedir. Mevcut radyasyon dedektörleri ve nükleer enstrümantasyon kullanılarak, “radyonüklit metrolojisi”, “nötron metrolojisi” kapsamında, nükleer analitik tekniklerden yararlanılarak çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Bunlardan bazıları;

.Yüksek çözme güçlü gama spektrometresi (HRGS) tekniğini kullanarak, radyonüklitlerin bozunum şemalarındaki art-arda (cascade) gama geçişlerinin, dedektöre yakın örnek sayım geometrilerindeki sayım kayıplarının (true coincidence losses) düzeltme mekanizmalarının araştırılması
.HRGS-Gama spektrometresinde, doğru ve kesin bir aktivite sonucu için yapılması gereken düzeltme faktörlerinden birisi olan spektral girişim düzeltme faktörü için bulunan yöntemin geliştirilmesi
.HRGS-Gama spektrometrelerinde çok düşük aktivitelerde (<1-2 Bq) radyonüklit içeren çevresel ve gıda veya endüstriyel ürünleri temsil eden örneklerin ölçüm tekniklerinin geliştirilmesi
.Talep edilmesi durumunda nükleer madde tespitine yönelik ölçüm yetenekleri enstitümüzde mevcuttur.  “Temiz” veya “kirli” fakirleştirilmiş (depleted) uranyum, doğal uranyum veya 235U izotopunca zenginleştirilmiş uranyum, aktinit ve fisyon ürünleri içeren maddelerin dedeksiyonu ve belirleme yöntemlerinin araştırılması
.HRGS tekniğini Nükleer adli bilim(nuclear forensics) örnek incelemeleri için kullanılması
Nötron metrolojisi kapsamında, esas olarak termal nötron enerji bölgesinde, termal(0,0252 eV) ve epitermal(0,50 eV-100 keV) nötronların bombardımanıyla gerçekleşecek nötron-yakalama(n,γ) tepkimeleri kullanılarak, doğrulukları ve hassasiyetleri hala araştırılan bazı kararlı izotopların termal nötron ve epitermal nötron (rezonans integral) tesir kesitleri de ölçülebilecektir.
 
Diğer Hizmetlerimiz:

  • HRGS tekniğinde HPGe dedektör teknolojisini temel alan gama spektrometreleri kullanılarak, endüstriyel ürünlerde, çeşitli gıda ve yiyeceklerde (balık, un, çay, bisküvi, salça vb.), bazı sıvılarda (enerji içecekleri, süt, ayçiçeği-zeytinyağı, vb.) ve çevresel örneklerde (NORM ve TENORM sınıfına girenler dâhil), jeolojik minerallerde, endüstriyel hammadde ve ürünlerinde (toprak bazlı gübrelerde, kömür ve tozlarında, çimento, seramik, mermer, granit gibi yapı malzemelerinde) her türlü radyoaktivite analizleri yapılmaktadır.

Laboratuvarda Bulunan Sistemler:
Kuyu tipi Ge dedektörlü gama spektrometresi: % 44,8 bağıl verimli, p-tipi ve Al pencereli, kuyusu olan HPGe dedektör, NIM analog sinyal işleme sistemi ve 16K ADC/MCA spektral hafızalı gama sayım sistemi, Gama spektroskopi yazılımı, vb.

 
 
 

Koaksiyel Ge dedektörlü gama spektrometresi: %76 bağıl verimli n-tipi ve Be pencereli HPGe dedektör, dijital sinyal işleme sistemi ve 16K ADC/MCA spektral hafızalı gama sayım sistemi

 
 
 
 
 
 
 
Nükleer madde analizi için özel bir gama spektrometresi: ~% 30 bağıl verimli, p-tipi Koaksiyel Ge dedektörlü, dijital sinyal işleme sistemi ve 16K ADC/MCA spektral hafızalı gama sayım sistemi
 
Örnek hazırlama cihazları ve aksesuarları pres, etüv, öğütücü, çeneli kırıcı, halkalı kırıcı, kalibrasyon kaynakları, sertifikalı standart referans malzemeler, çeşitli boyutlarda numune kapları, tartı, vb.