Dersin Amacı :
Nükleer Bilimlerde Yüksek Lisans ve/veya Doktora derecesine sahip olacak öğrencilere çeşitli örneklerin tanımlanmasında nicel sonuçlara ulaşabilmesi ve analiz sonucunda profesyonel bir hüküm verebilmesi için nükleer analiz yöntemleri öğretilecektir. Bu nedenle, günümüzdeki yeterince olgunlaşmış ve güvenilir şekilde uygulanan nükleer analitik teknikler açıklanacaktır.
Öğrencinin Kazanımları:
Bu dersten alınan bilgi ve deneyim ile Yüksek Lisans/Doktora derecesinde mezun olan uzman bir kişi, nükleer teknolojinin hemen her sahasındaki uygulamalarda karşılaşılan nükleer analitik yöntemleri öğrenmiş olacaktır. Bu öğrenci, çeşitli maddelerin tanımlamalarında, radyoizotop üretimi, cihaz kalibrasyonu ve kullanımında, nükleer analiz tekniklerinde kazandıkları bilgilerini kullanabileceklerdir. Ayrıca, nükleer analitik yöntemlerin herhangi birisinde uzmanlaşan kişi, TAEK, TÜBİTAK-UME ve Üniversitelerin Araştırma Merkezlerinde ya da yurtdışındaki araştırma gruplarında, ileri düzeyde araştırma ve geliştirme çalışmalarında görev alabilirler.
İşlenen Konular :
- Radyonüklit Ölçüm Bilgisinin Önemi,
- Radyasyon sayım koşullarının optimizasyonu, (fotopik alanı ölçme, optimum doğal fon genişliği, spektrum boyutu seçme )
- Sayım karar sınırları, (Kritik sınır, üst sınır, güven sınırları, dedeksiyon sınırı, belirleme sınırı, en düşük ölçülebilir aktivite (MDA) kavramı)
- Gamma Spektroskopi Tekniği: Foton dedektörleri genel özellikleri, dedektör spesifikasyonları ve montajı, dedektör konfigürasyonları, spektrometre kalibrasyonu, dedeksiyon verimi, T/P oranı (toplam verim), sayım kayıplarının düzeltilmesi, pik alanı hesaplama yöntemleri ve aktivite hesabı,
- X-Işınları Spektroskopisi, Enerji Dağılımlı(EDXRF) ve dalga boyu dağılımlı (WDXRF) X -ışınları fluoresans tekniği, Si(Li) ve Si-Drift ve Si-PIN Dedektörlerin temel prensipleri,
- Alfa Spektroskopisi- Yarıiletken silisyum (PIPS) dedektörlü sayım sistemi, kaynak hazırlama tekniği, silisyum alfa dedektörlerinin özellikleri,
- Beta Spektroskopisi- Sıvı Sintilasyon Tekniği, Sıvı sintilatörlerin özellikleri,
- Silisyum beta dedektörleri, plastik beta ve orantılı gaz sayaçları,
- Diğer Nükleer Analitik Teknikler: Parçacık(p,d,α, gibi) etkileşmeli X-ışınları yayınım spektroskopisi (PIXE), Parçacık(p,d,α, gibi) etkileşmeli gama yayınım spektroskopisi (PIGE), NRA-Nükleer Reaksiyon analizi, Compton profile metodu.